جشن تیرگان یزد؛ آیینی آمیخته با خشکسالی و آرش کمانگیر - وبلاگ تکنولوپ

به گزارش وبلاگ تکنولوپ، مدیر کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری یزد در خصوص جشن تیرگان گفت: جشن تیرگان یزد که همراه با آیین خاصی گرامی داشته می گردد، افسانه هایی مربوط به آرش کمانگیر و خشکسالی دارد.

ایسنا: سیدمطصطفی فاطمی در نشست آنلاین با یونسکو که در خصوص جشن تیرگان برگزار گردید، با بیان این که یزد شرایط متفاوتی به علت همزیستی مسلمانان، زرتشتیان و یهودیان دارد، اظهار کرد: به همین علت، مرنام ها و آیین ها در یزد با شکوه خاصی برگزار می گردد و زندگی در تاریخ و روایت و افسانه، جذابیت و همگرایی خوبی در بین اقوام مختلف این شهر دارد.

وی با اشاره به برگزاری مرنام های عزاداری تاسوعا و عاشورا با حضور زرتشتیان، اضافه نمود: بعلاوه آیین ها و جشن های ایرانی از جمله جشن های شکرگزاری برداشت محصول مربوط به مهر و مرتبط به جشن مهرگان، جشن نوروز، مرنامهای شب یلدا و بعلاوه آیین هایی مانند جشن تیرگان در جای جای استان همانند مرنام های عزاداری محرم با حضور اقوام مختلف برگزار می گردد.

وی اضافه نمود: در جشن تیرگان یزد، آیین خاصی وجود دارد و افسانه های این جشن، یکی مربوط به آرش کمانگیر و دیگری مربوط به خشکسالی است.

فاطمی در خصوص این آیین و افسانه های مربوط به آن توضیح داد: روایتی که در یزد مشهود است، مربوط به جشن و شکرگزاری بارش باران در دهم تیرماه پس از هفت سال خشکسالی در زمان پادشاهی فیروز است که مردم یزد به مناسبت این باران، جشن و شادی کردند و در شادی باران به هم آب می پاشیدند.

وی ادامه داد: یک روز قبل از جشن تیرگان، در روز نهم تیرماه آیین بافت دستبند تیرگان متشکل از هفت رنگ رنگین کمان و هفت نخ برگزار می گردد که نشانه رنگین کمان و از طرفی نشانه تیر آرش کمانگیر است که در روز ایزدباران به دست خانواده بسته می گردد و مرنام هایی جَشَن خوانی (نیایش همگانی) و در کنار آن مرنام چک و دوله که همان جشن کوزه است، برگزار می گردد.

وی در خصوص مرنام جشن کوزه هم گفت: همه افراد، اسامی خود را درون کوزه یا دولچه می اندازند و بزرگان خانواده شعرهایی را خوانده و نام هر فرد که از کوزه بیرون بیاید، شعر برای وی محسوب می گردد، البته این آیین تغییر نموده و به جای اسامی، اشعار را درون کوزه گذاشته و هر فرد شعر خود را بیرون می آورد.

فاطمی در خصوص مرنام دوم ایین تیرگان توضیح داد: مرنام دوم که مربوط به 19 تیرماه است، مرنامی است که دستبند باز شده و به باد سپرده می گردد که عموما این اقدام را در کنار بادگیرها، پشت بام ها و سایر موارد رها می نمایند و به باد می سپارند که این 9 روز به اندازه روزشماری است که تیر آرش کمانگیر حرکت نموده و به یاری باد، مرز ایران و توران را تعیین می نماید.

وی با بیان این که جشن های متعددی در یزد برگزار می گردد، توضیح داد: این ایین مربوط به ادیان و افراد متعدد است و این تنوع جذابیت های خاص خود را دارد و ایین های متفاوتی را در طول تاریخ شکل گرفته و نمود پیدا نموده است.

این مسئول اضافه نمود: بیشتر این محل، محل هایی که جوی آب دارد، کنار آن ها این مرنام برگزار می گردد به طور مثال در کنار محله قنام آباد جوی آبی بود که این مرنام در آنجا هم برگزار میشد.

وی با اشاره به این که روستاهای سراسر یزد و تمام محلات مانند قنام آباد، رحمت آباد، کوچه بیوک، نرسی آباد، اهرستان، اله آباد زارچ و دیگر استان ها پاس داشته می گردد.

فاطمی با اشاره به این که کرونا منجر به محدودیت در برگزاری این آیین شده است، گفت: به علت کرونا این مرنام با محدودیت برگزار گردیده است.

مدیر کل میراث فرهنگی استان در سرانجام اعلام نمود: مرنام روز باد، امروز هم برگزار می گردد اما بعضی آن را به آب می سپارند.