نوید صبح روشنی دیگر برای زبان و ادب و شعر کُردی
به گزارش وبلاگ تکنولوپ، خبرنگاران در ایلام - مهدی آرمانی: گوڵ سوو کتاب تازه ای از محمدجلیل بهادری است که با عنوان نگاهی به شعر کردی سرایان متقدم و معاصر استان ایلام از قرن 12 تا 14 (دوره افشاریه تا امروز) ازسوی انتشارات باشور و با حمایت حوزه هنری استان منتشر شده است.
از دیگر آثار پژوهشی بهادری در حوزه شعر و ادب کردی می توان به کتاب لیسک زەرینکه در میانه دهه 80 و دهه 90 منتشر شد، اشاره نمود. بهادری ادیبی پژوهشگر است که صاحب تألیفات و مقالات متعدد در حوزه زبان و ادب پارسی است و در آثار پژوهشی اش توجه ویژه ای به آنالیز آثار ادبی و شعری زبان کردی دارد و در این راه به مدد کوشش و شکیبایی در گردآوری نمونه ای از اشعار شاعران توانسته چشم اندازی از جریان شعر کردی را پیش روی علاقه مندان به نمایش بگذارد.
کتاب های لیسک زەرین و گوڵ سوو همراه با مقدمه مٶلف در باب شیوه تدوین کتاب و بعلاوه مقدمه شاعر و نویسنده نام آشنا، دکتر محمدرضا سنگری است که در مقدمه اشاره نموده است:
در آیینه سروده های کردی، آرمان ها و حرمان ها، داغ ها و دردها، شادکامی ها و شوربختی ها، سوگ ها و سورها، شورها و بشکوه ها، دل شدگی ها و عشق ها، سوز و گدازها و هجران ها در سیال ترین و صمیمی ترین زبان و بیان، نمود و نشان یافته و در تالار نگاه شاعران این دیار می توان آرمان ها و حرمان ها، داغ ها و دردها، شادکامی ها و شوربختی ها، سوگ ها و سورها و... را به دیدن نشست و شمه ای از سیر و تحول در شعر و ادب را کردی را می توان دنبال گرفت.
شاعر در کتاب لیسک زەرین نخست به معرفی و آوردن نمونه ای از اشعار شاعران که غالباً از نام آوران شعر کردی هستند، پرداخته که در چاپ جلد دوم لیسک زەرین شاهد ظهور و بروز شاعران دیگری در کنار متقدمین هستیم که عموماً از نسل جوان تری هستند که هر کدام می توانند سهمی از جریان شعری کردی داشته باشند.
کتاب گول سوو که با عنوان نگاهی به شعر کردی سرایان متقدم و معاصر استان ایلام است، می توانیم نمونه ای کاملتر از کتاب های لیسک زرین بدانیم چرا که به گردآوری، شرح و شرح شعر 68 نفر از شاعران پرداخته که شعر شاعران کردی سرای منطقه ها دیگر به ویژه حوزه جنوب را مورد نظر قرار داده است.
مٶلف کتاب در بخشی که مربوط به معرفی شاعر است، اشاره به آثار منتشر شده شاعران دارد و به اختصار به بیان ویژگی های ادبی و ظرایف شعری هر شاعر می پردازد و از این رهگذر سرنخ هایی جهت فهم و درک بهتر شعر به مخاطب می دهد و این خود تا حدود زیادی نمایان گر تعمق و تدبر مٶلف در آنالیز و تحلیل آثار است.
از دیگر شاخصه های کتاب می توان اشاره ضمنی مٶلف به شعر و زندگی غلامرضاخان ارکوازی و شاکه و خان منصور و دیگر شاعر متقدم غلام علی باوانه اشاره نمود.
بعلاوه می توان به اشعار کودک و نوجوانی اشاره نمود که در کتاب گول سوو آورده شده که در آثار پژوهشی پیشین اشاره ای به آن نشده بود.
مٶلف در این اثر پژوهشی به ویژگی های زبانی، ویژگی های ادبی، موسیقی، قافیه، وزن عروضی، صنعت های ادبی، جناس، واج آرایی، موسیقی معنوی، مراعات نظیر، ایهام، حس آمیزی و بیان و تشبیه و استعاره و تشخیص پرداخته است و در جای جای کتاب با اشاره به اشعار شاعران معرفی شدە در کتاب، شاهد مثال آورده است.
در آنالیز های اشعار قالب های گوناگون شعری را به دقت در نظر داشته است و نمونه هایی از آثار پیروز هر شاعر و نیز رشد دیگر قالب های شعری را در کنار اشعار کلاسیک، می توان مشاهده و دنبال کرد.
از دیگر ویژگی های این کتاب آوردن اشعار با مضامین متنوع است که مضامین آیینی و اجتماعی و انتقادی از این دست است که البته در این میان می توان به اشعاری اشاره نمود که همراه با رگه هایی از عرفان و تفکر فلسفی است.
گول سوو نوید صبح روشن دیگر برای زبان و ادب و شعر کردی است که قابل استفاده علاقه مندان به ویژه پژوهندگان در انجام کارهای پژوهشی خواهد بود.
منبع: ایبنا - خبرگزاری کتاب ایران