کشف نخستین اسب سواران دنیا! - وبلاگ تکنولوپ

به گزارش وبلاگ تکنولوپ، باستان شناسانی که در حال مطالعه اسکلت های پیدا شده در زیر تپه های 5000 ساله در اروپا و آسیا بودند، به طور تصادفی نخستین اسب سوارانِ دنیا را پیدا کردند.

اسب سواران باستانی بخشی از فرهنگی بودند که به نامِ یامنایا شناخته می گردد. یامنایا، گروهی از مردمانِ نیمه-عشایر بود که سراسر اروپا و غرب آسیا را درنوردیدند و باعثِ پیش رویِ خانواده زبانِ هندواروپایی شدند. این یافته ها فرضیه ای که می گوید اسب نقشِ جدایی ناپذیری در توسعه این گروه و بنابراین توسعهِ زبان هندواروپایی داشت را تقویت می نماید.

تحلیل های تازه از مطالعه 217 اسکتِ انسان که از استِپ های پونتیک-کاسپین به دست آمده اند، حاصل شده است. استپ های پونتیک-کاسپین، ناحیه ای جغرافیایی است که تقریباً از بلغارستان تا قزاقزستان را در بر می گیرد. محققان ده ها سال بر سر اینکه اسب ها چه زمانی اهلی شدند، با هم اختلاف نظر داشتند.

در قزاقستان، اسکلت های 5000 ساله اسب با آثاری از پوشش روی دندان ها پیدا شده که می تواند بقایای افسار باشد. نواحی ای از این ناحیه نیز آثاری از نرده کشی پیدا شده که احتمالاً برای محصور کردنِ چراگاهِ اسب ها استفاده می شده است.

در همین دوران، آثاری از پپتید های شیر اسب روی پلاک های دندانیِ مردمان روسیه پیدا شده است. مهم تر ازآن، انفجارِ جغرافیاییِ فرهنگی یامنایا ـ که ظرفِ فقط یک یا دو قرن 4500 کیلومتر توسعه پیدا کرد ـ پیشنهاد می دهد که اسب ها در حمل ونقل به این مردمان یاری می نموده اند.

اما تا به امروز شواهد مستقیمی که نشان دهد فرهنگ یامنایا اسب ها را اهلی می کردند، پیدا نشده بود.

بنابراین باستان شناسان، مارتین ترامن از دانشگاه هلسینکی در فنلاند و همکارانش داده هایی از ویژگی های تشخیصیِ 6 اسکلت که را که در مجموع دچار شرایطی به نامِ سندروم اسب سوار بودند گردآوری کردند. ازآنجایی که استخوان یک بافت زنده است، به فشاری که به روی آن وارد می گردد واکنش نشان می دهد. اسب سواریِ طولانی مدت به ستون فقرات آسیب وارد می نماید و باعثِ تحلیل رفتنِ آن می گردد، اما می تواند تغییراتِ ظریف تری را در پا ها و استخوان لگن نیز ایجاد کند.

ترامن و همکارانش کشف کردند که نیمی از ده ها اسکلتی که در 39 محوطه باستانی در سراسر اروپای شرقی پیدا شده بودند، دچار سندروم اسب سوار بودند.

از آن مهم تر آن ها بسیار مطمئن هستند که 5 اسکلت پیدا شده به افرادی از فرهنگِ یامنایا تعلق دارد که احتمالاً با اسب از مکان هایی که امروزه رومانی، بلغارستان و مجارستان نامیده می گردد، آمده اند. آن ها در مقاله شان نوشته اند: یافته های ما سندی قوی است که نشان می دهد اسب سواری از 3000 سال قبل ازمیلاد در میانِ فرهنگ یامنایا رواج داشته است.

بریجیت بولِر، باستان شناس از دانشگاه وین، که سال ها درباره سندروم اسب سوار تحقیق نموده است می گوید که هرچند این کشف او را هیجان زده نموده است، اما نگرانِ تواناییِ این محققان در مقدار گیریِ تغییراتی است که اسب سواری به استخوان های لگن وارد نموده است؛ زیرا استخوان ها در شرایطِ خوبی پیدا نشده اند. او ادامه می دهد: ازآنجایی که دو ویژگی که برای سندروم اسب سوار مهم است در این استخوان ها مشاهده نشده است، بهتر است که با احتیاط درباره این مسئله اظهار نظر گردد.

ترامن شرح می دهد: بسیاری از استخوان ها در شرایطِ بسیار نامطلوبی پیدا شدند که تشخیصِ سندروم اسب سوار را سخت می نماید. اما ما حدس می زنیم که 30 درصد از استخوان ها متعلق به مردانی از فرهنگ یامنایا بودند که مرتب اسب سواری می کردند.

شِوان ویلکین، باستان شناسِ زیست مولکولی از مؤسسه پزشکی تکاملی در دانشگاه زوریخ، نیز می گوید: این یافته ها درباره فرهنگ یامنایای جالب است، اما ما را شگفت زده ننموده است. ازآنجایی که آن ها خیلی سریع و در وسعتِ جغرافیایی گسترده ژن های خودشان را توسعه داده اند، پس حتماً این اتفاق را با یاریِ جابه جایی به واسطه اسب ها انجام داده بودند، چون غیرازاین امکان نداشته است.

بااینکه اسکلت های مردمانی با سندروم اسب سوار به ندرت پیدا می گردد، اما معین هویتِ آن ها به وسیلهِ باستان شناسان اطلاعات تازه ای درباره چگونگی زیست در استپ های شرقی در حدود 5000 هزار سال قبل به ما می دهد.

ترامن می گوید: فعلاً می دانیم که به نظر می رسد که اسب سواری فعالیتی مردانه و احتمالاً مرتبط با دامداری بوده است و آموزش اسب سواری احتمالاً خیلی زود شروع می شده است.

منبع: راهنماتو